Lim

 

ก็ในคำว่า เมตฺตํ กโรถ มานุสิยา ปชาย นี้ พึงทราบวินิจฉัย
ดังต่อไปนี้ :-
ชนเหล่าใด สร้างเมตตาจิตด้วยสามารถแห่งพระสูตรทั้งหลาย มีอาทิ
อย่างนี้ว่า :-
พระราชาผู้ประกอบด้วยธรรม เช่น
กับฤาษี ชนะแผ่นดินอันประกอบด้วยหมู่-
สัตว์เจริญรอยตามกัน บูชายัญเหล่าใด คือ
อัสสเมธะ ๑ (ทรงพระปรีชาในการบำรุงสัตว์
พาหนะมีม้าเป็นต้น) ปุริสเมธะ ๑ (ทรงพระ
ปรีชาในการเกลี้ยกล่อมประชาชน ๑) สัมมา-
ปาสะ ๑ (ทรงมีพระอัธยาศัยดุจบ่วงคล้อง
น้ำใจประชาชน ๑) วาชเปยยะ ๑ (ทรงมี
พระวาจาเป็นที่ดูดดื่มใจคน ๑) นิรัคคฬะ
(ทรงปกครองพระนครไม่ต้องมีลิ่มอาทิผิด กลอน ๑)
มหายัญเหล่านั้น ไม่ถึงเสี้ยวที่ ๑๖ แห่งเมตตา
จิตที่อบรมดีแล้ว ถ้าหากว่าบุคคลไม่มีจิต
ประทุษร้าย ย่อมแผ่เมตตาไปยังสัตว์แม้ตัว
หนึ่ง เพราะเหตุนั้น กุศลจึงมี ผู้มีใจเกื้อกูล
ต่อสัตว์ทั้งปวงเป็นผู้ประเสริฐทำบุญมาก.^๑
๑. อัง. อัฏฐก. ๖๒/ข้อ ๙๑.

 

๔๗/๓๑๔/๒๒