Pen Thuk

 

แหละ ยังโลกให้เดือดร้อน ในกาลเป็นไป และในกาลแห่งผล. โลก
สันนิวาสเดือดร้อน ด้วยความเดือดร้อน เพราะตัณหานั้น.
บทว่า ตณฺหาปริฬาเหน ปริฑยฺหติ - โลกสันนิวาสเร่าร้อน
ด้วยความเร่าร้อนเพราะตัณหา ชื่อว่า เร่าร้อนเพราะตัณหา เพราะ
ตัณหานั่นแหละ มีกำลังเร่าร้อนมาก ด้วยความเร่าร้อนในกาลเป็นไป
และในกาลแห่งผลโดยรอบ. โลกสันนิวาสเร่าร้อน ด้วยความเร่าร้อน
เพราะตัณหานั้นโดยรอบ.

พึงประกอบบทมี ทิฏฺฐิสงฺฆาฏาทโย - กองทิฏฐิเป็น ไว้ด้วย
บทตัณหานี้แหละ.
บทว่า อนุคโต - โลกสันนิวาสไปตามชาติ คือ เข้าไป
บทว่า อนุสโฏ - โลกสันนิวาสซมซานไปเพราะชรา คือ แล่นไป
บทว่า อภิภูโต - โลกสันนิวาสถูกพยาธิครอบงำ คือ ถูกบีบคั้น.
บทว่า อภิหโต - โลกสันนิวาสถูกมรณะห้ำหั่น คือ ถูกกำจัด
ถูกทำลายอย่างหนักเฉพาะหน้า.
บทว่า ทุกฺเข ปติฏฺฐิโต - โลกสันนิวาสตั้งอยู่ในกองทุกข์ คือ
ตั้งอยู่อาศัยขันธปัญจกอันเป็นทุกข์อาทิผิด สระ ด้วยเข้าใจผิดว่าเป็นสุข.
บทว่า ตณฺหาย อุฑฺฑิโต - โลกสันนิวาสถูกตัณหามัดไว้ คือ
ถูกตัณหาบุกรุก. ด้วยว่าจักษุถูกร้อยไว้ด้วยเชือกคือตัณหา แล้วมัดไว้
ที่หลัก คือ รูป. หูเป็นต้นถูกร้อยไว้ด้วยเชือกคือตัณหา แล้วมัดไว้

 

๖๘/๒๘๕/๑๑๑๖